Miejsca nieoczywiste - ziemia gostynińska, cz.I

 

Dzisiejszy  post można nazwać "Cudze chwalicie, swego nie znacie". Lubię odwiedzać miejsca, o których się nie słyszy na co dzień, a które mają ciekawą historię. Jeśli w dodatku mają zamek otoczony fosą to warto tu zajrzeć.  Zamek powstał na sztucznie usypanym wzgórzu na skraju nadrzecznego stromego cypla na zachód od dzisiejszego miasta. Położenie zachwyca i zachwycają widoki z zamkowego wzgórza. Jednak najciekawsza jest historia, która wydarzyła się w tym zamku na początku XVII wieku.

Czy słyszeliście, żeby jakikolwiek car moskiewski  kiedykolwiek trafił do niewoli? A jednak..

Gostynin to niewielkie miasteczko z ogromną i interesującą historią. W 1382 roku miasteczko otrzymało prawa miejskie. W 1462 roku nastąpił akt wcielenia ziemi gostynińskiej do korony polskiej,  nadano gostynińskim mieszczanom przywileje i złożono przysięgę na wierność królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi. Starosta Krzysztof Szydłowiecki w latach 1508-1532 rozbudował zamek gostyniński i doprowadził go do świetności. Historię Gostynina można prześledzić na fresku pokrywającym ścianę głównej sali zamkowej.

W 1610 roku wojska polskie pod wodzą hetmana Żółkiewskiego odniosły zwycięstwo nad armią rosyjską w bitwie pod Kłuszynem.  11 grudnia 1611 roku car Wasyl Szujski wraz z braćmi Iwanem i Dymitrem oraz  jego żoną Katarzyną zostali uwięzieni właśnie w zamku gostynińskim.

Zanim car moskiewski został przywieziony do Gostynina,  29 października 1611 roku złożył polskiemu władcy Zygmuntowi III hołd, bijąc niskie pokłony. Wydarzenie z października 1611 roku przedstawił nadworny malarz polskich królów dynastii Wazów, pochodzący z Włoch Tomasz Dolabella.

Car zmarł w Gostyninie w niejasnych okolicznościach w 1612 roku. Wkrótce po nim swój żywot zakończył również Wielki Kniaź Dymitr wraz z żoną. Wszyscy zostali pochowani obok zamku, później przez jakiś czas ich ciała spoczywały w kaplicy moskiewskiej w Warszawie, a w 1625 roku wykupili je posłowie, którzy przybyli zza wschodniej granicy. Szujskich uroczyście pochowano w moskiewskim Soborze Archangielskim

W piwnicach zamku można obejrzeć piękne  freski przeniesione z pobliskiej cerkwi.

Zamku pilnuje kamienny rycerz. Widoki roztaczające się z zamkowego wzgórza zachęcają do spacerów, zamek można obejść dookoła na poziomie budowli, jak i wokół wzgórza.

Zamek pełni funkcję hotelu, dysponuje 20 miejscami noclegowymi w 10 pokojach, w tym dwoma stylowymi apartamentami.

Przy okazji można odwiedzić inne ciekawe miejscowości, w, których dwory  pełnią rolę budynków użyteczności publicznej. Wejść do nich nie można, ale można  podziwiać z zewnątrz. 

                                                                            LUCIEŃ

W Lucieniu znajduje się neoklasycystyczny pałac z drugiej połowy XIX wieku, jest murowany z cegły otynkowany dwukondygnacyjny. Wewnątrz wystrój architektoniczny z drugiej połowy wieku XIX. Wokół pałacu znajdują się resztki parku krajobrazowego z XIX wieku z okazami starodrzewu. Pałac został wzniesiony w 1865 roku dla rodziny Luttichau, starego niemieckiego rodu. Później wielokrotnie zmieniał właścicieli,  ostatnim był Kazimierz Łysakowski. W 1940 roku majątek przeszedł pod administrację niemiecką,  a w 1945 nastąpiła parcelacja posiadłości  dziedzica Łysakowskiego. W pałacu utworzono Państwowy Dom Dziecka. W tej chwili mieści się tu Szkoła Podstawowa. Obok pałacu wybudowano nowoczesny kościół, który skojarzył nam się z dobranocką o Żwirku i Muchomorku.

CZARNÓW

Murowany z cegły dwór w Czarnowie  zbudowany został w 1882 roku dla rodziny Łęczyńskich. Przed II wojną właścicielem folwarku był dziedzic Teodor Kozłowski, uczestnik strajków szkolnych1905 roku. Był też prezesem Spółki Wodnej, został zastrzelony przez Niemców w 1940 roku.

Po wojnie w budynku zamieszkiwali  ludzie, którzy służyli w majątku i dostali działki przyzakładowe z reformy rolnej. Od 1947 roku mieści się tu  Powiatowy Dom Pomocy Społecznej.

SKRZESZEWY

Skrzeszewy to majątek po dawnej rodzinie ziemiańskiej Grzybowskich. Zabytkowy pałac z XIX wieku został zaprojektowany z rozmachem w typie włoskiej, renesansowej willi. 

W 1945 roku po rocznej, wojennej  tułaczce przywędrowały do Skrzeszew siostry z grupą 115 dzieci ze zburzonego w czasie Powstania Warszawskiego zakładu wychowawczego przy ulicy Chełmskiej. W 1956 roku dzieci zabrano, a zakład przeznaczono na dom pomocy społecznej. Od 1990 roku mieści się w pałacu zakład opiekuńczo-leczniczy dla dorosłych,

Na stronie opisującej Gostynin jest adnotacja "nie mylić z Gostyniem"

Tak wiele mamy w Polsce takich małych miejscowości, na które nie zwrócilibyśmy uwagi, a które będąc przejazdem, warto odwiedzić. Tym bardziej, że często oferują nie tylko lokalne pomniki przeszłości, ale i bardzo dobre  hotele,  gdzie można zaznać  trochę spokoju pośród pięknych warunków przyrody.

Wkrótce przedstawię część drugą.

Pozdrowienia Wam zostawiam i życzenia miłego tygodnia.:))